داریوش همایون
فرزند نورالله همایون، در 1307 در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدائى را در مدارس مختلف طى كرد. چندى در دبیرستان البرز بود ولى سرانجام به دبیرستان دارائى رفت و دیپلم آن مدرسه را گرفت. پس از اخذ دیپلم دارائى، در وزارت دارائى با رتبهى 2 ادارى استخدام شد. بعدها دورهى لیسانس و دكتراى حقوق را در دانشگاه تهران به اتمام رسانید.
وى در جوانى جذب حزبهاى تندرو شد و عضویت حزب سومكا را پذیرفت و از فعّالین آن حزب گردید. یكى از برنامههاى احزاب تندرو در آن ایام جمعآورى گلوله خمپاره در میادین تیر ارتش بود. داریوش همایون و محسن پزشكپور و دكتر شاپور زندنیا این وظیفه را عهدهدار شدند. در یكى از مأموریتهاى داریوش همایون، یكى از گلولههاى خمپاره در زیر پاى وى منفجر شد و صدمات زیادى به او وارد شد و در نتیجه یك پاى او را قطع كردند و با پاى مصنوعى حركت مىكرد.
بعد از 28 مرداد 1332 كه فعالیت احزاب سیاسى ممنوع گردید، داریوش همایون به كار روزنامهنویسى پرداخت. ابتدا كار خود را با انتشار مجلهى هنرى جامجم آغاز كرد. سپس مصحّح و مترجم سرویس خارجى اطلاعات گردید و سپس نویسنده و سردبیر خارجى آن روزنامه شد. در 1339 مدیریت سازمان كتابهاى جیبى را عهدهدار شد و در سال 1341 مدیریت انتشارات مؤسسهى فرانكلین را برعهده گرفت. در 1342 به سمت دبیرى سندیكاى نویسندگان و خبرنگاران مطبوعات ایران را تصدى مىكرد.
داریوش همایون در 1346 درصدد برآمد یك نشریه روزانه كه صبحها منتشر شود دائر نماید. پس از اخذ موافقت دولت، امتیاز روزنامهى آیندگان به مدیریت دكتر حسین اهرى با سرمایهى پنج میلیون ریال صادر شد و سمت همایون در آن روزنامه، مدیریت مسئول و سردبیرى بود. روزنامهى آیندگان با تلاش همه جانبهى همایون و دوستانش، خیلى زود جاى خود را باز كرد. و یكى از روزنامههاى پرمطلب شد كه خوانندگان زیادى را جذب كرد. داریوش همایون با انتشار روزنامهى آیندگان به دولت نزدیك شد بطوریكه مشاور مطبوعاتى نخستوزیر گردید. فكر لغو 84 مجله و روزنامه در سر تاسر كشور و بازخرید آنها متعلق به همایون بود كه در شهریور 1353 جامهى عمل پوشید. با پرداخت مبلغى در حدود پانصد هزار تومان امتیاز روزنامهها و مجلات در دوران وزارت اطلاعات دكتر غلامرضا كیانپور لغو گردید. مجلاتى چون تهران مصور، سپید و سیاه، خوشه، فردوسى و روزنامههائى مانند صداى مردم، مرد مبارز، فرمان دنیا، اتحاد ملى، مهر ایران و كوشش تمام آنها تعطیل شدند.
در 11 اسفند ماه 1353 شاه در یك اجتماع بزرگ كه از وزراء، نمایندگان مجلسین و مقامات دولتى و بازرگانان و اصناف و احزاب تشكیل شده بود، ناگهان چهرهى سیاسى كشور را تغییر داد و سیستم یك حزب واحد را اعلام نمود و خطوط فعالیتهاى سیاسى كشور را اعلام كرد. شاه در این اجتماع افزود دوران دودوزه بازى كردنها به سر آمده و جاى كسى كه با قانون اساسى و نظام شاهنشاهى و انقلاب 6 بهمن مخالف است در زندان است و یا خروج از كشور. حزب واحد سیاسى، رستاخیر ملى ایران نام گرفت و از طرف شاه، امیرعباس هویدا دبیر كل حزب شد.
طرح حزب رستاخیر كه شاه آن را فراگیر خطاب مىكرد، از طرف گروه آموزگار و شناخت از خلقیات شاه ارائه شد. گروه آموزگار به قلم و فكر داریوش همایون طرح آن حزب را چنان نوشت كه شاه دورانى درصدد ایجاد پایههاى ایدئولوژیك براى رژیم خود بود قانع گردد كه این تنها راه حركت دادن به جریان از تحرك افتاده و بىتفاوت سیاسى مملكت است. جهت توجیه افكار عمومى، داریوش همایون به همراه محمود جعفریان و پرویز نیك خواه (وابستگان به جریان چپ و كنفدراسیون) در یك برنامهى تلویزیونى ظاهر شده و به بحث و بررسى موضوع پرداختند كه بنابر اظهار شاهدان عینى، همایون با اطمینان خاطر بیشترى صحبت مى نمود.
داریوش همایون با عضویت در حزب رستاخیز، به یكى از بازیگران اصلى آن حزب تبدیل شد و بعنوان تئوریسین حزب مطرح گردید. وى در كتاب گذر از تاریخ خود در این باره مى نویسد:
«از سال 1354 كه حز رستاخیز تشكیل شد، من به حزب پیوستم و عضو هیئت اجرائى شدم. در تغییر اساسنامه حزب كه در آن صورت پیشنهاد شده بود نقش مهمى داشتم. اساسنامه اصلى اساسنامه اصنافى فاشیستى بود و ما آن را با كوشش زیاد تغییر دادیم . در سال 1355 قائم مقام دبیر كل شدم و عملا گرداندن حزب را بر عهده داشتم . همه كارهاى حزب را انجام مىدادم و در تعیین سیاستهایش مؤثر بودم. ده ماه بعد كابینه تغییر كرد و نخستوزیر تازه آقاى آموزگار بود، از من دعوت كرد به وزارت اطلاعات و جهانگردى بروم.»
یكى از اقدامات بیجاى داریوش همایون در وزارت اطلاعات، چاپ مقاله شخص مجهولى بنام رشیدى مطلق تحت عنوان «ایران و استعمار سرخ و سیاه» است كه در روزنامهى اطلاعات چاپ شد. در این مقاله با كمال بىشرمى به مرجع بزرگ تقلید و رهبر ملت مسلمان امام خمینى توهین شده بود. برخى از مورخین، داریوش همایون را نویسندهى مقاله دانستهاند در حالیكه نامهى مزبور توسط یكى از نزدیكان هویدا و بدستور او در دربار تهیه شده بود و این نامه بزرگترین انتقامى بود كه امیرعباس هویدا از جانشین خود جمشید آموزگار گرفت. نویسندهى آن نامه آقاى «ف- ن» سابقا معاون وزارت اطلاعات و سانسورچى مطبوعات بود و بعدا با سمت معاون وزیر مشاور در امور مطبوعاتى به هویدا مشورت مىداد. در هر حال چاپ آن مقاله كذائى باعث شد داریوش همایون در افكار عمومى مردم در صف اول منفورین رژیم قرار گیرد و اولین ثمرهى مقالهى مزبور، بركنارى دولت آموزگار در 4 شهریور 1357 بود كه بالتبع همایون هم از وزارت كنار رفت.
داریوش همایون در میانسالى با هما زاهدى نمایندهى مجلس و دختر سپهبد زاهدى ازدواج كرد. این ازدواج او را به دربار نزدیك كرد بطورى كه در عقد آن دو، فرح پهلوى شركت نمود. همین نزدیكى باعث شد كه در مخیله داریوش همایون فكر وزارت بوجود آید. از اواخر حكومت امیرعباس هویدا این گفتگوهاى در گوشى دربارهى وزارت داریوش همایون بوجود آمد. سرانجام در مرداد ماه 1356 هویدا به وزارت دربار رفت، دكتر جمشید آموزگار پس از سالها انتظار به نخستوزیرى منصوب گردید و به توصیه و دستور شاه، قرار شد در كابینهى آموزگار، وزارت اطلاعات بر عهدهى داریوش همایون قرار بگیرد و چنین شد. همایون قریب 13 ماه وزیر اطلاعات بود كه كابینهى آموزگار كنار رفت. شریف امامى دولت آشتى ملى را تشكیل داد و در همان ایام انقلاب مردم براى حكومت جمهورى اسلامى شتاب زیادى پیدا كرد. دولت نظامى تشكیل شد و قرار بر این گرفت براى تسكین افكار عمومى عدهاى از دولتمردان بازداشت شوند. این فكر در روز پانزدهم آبان ماه 1357 به مرحلهى اجرا درآمد و عدهاى از جمله دكتر داریوش همایون وزیر سابق اطلاعات و مدیر روزنامهى آیندگان بازداشت و به زندان افتادند. این افراد تا روز 27 بهمن ماه 1357 كه رژیم سلطنتى سقوط كرد در زندان بودند. وقتى در زندانها باز شد، عدهاى بلندپایگان توسط مردم بازداشت شدند و عدهاى نیز فرار كردند. داریوش همایون جزو فراریان بود. چندى در اختفا مى زیست و سرانجام توانست به خارج از كشور فرار كند.
سال تولد: 1307
فوت:-
مناصب: وزیر اطلاعات در دولت آموزشگار؛ قائممقام دبیركل حزب رستاخیز (1355)؛ دبیرى سندیكاى نویسندگان و خبرنگاران مطبوعات ایران
آثار: توسعه سیاسى ایران؛ تحقیقى درباره اصلاحات ارضى ایران؛ طبقه جدید (ترجمه)؛ جنگهاى صلیبى (ترجمه)؛ گذار از تاریخ؛ نگاه از بیرون؛ نویسنده روزنامه اطلاعات و بامشاد
داریوش همایون فرزند نوراللَّه در سال 1307 در تهران متولد شد. پس از اخذ دیپلم دارائى از دبیرستان دارائى در وزارت دارائى استخدام شد، بعدها لیسانس و دكترى حقوق را در دانشگاه تهران به اتمام رسانید. وى از اعضاى فعال حزب سومكا بود. كار روزنامهنویسى خود را ابتدا با انتشار مجله هنرى جامجم آغازكرد سپس در روزنامه اطلاعات فعالیت مىكرد. در سال 1339 سازمان كتابهاى جیبى عهدهدار شد و در سال 1341 مدیریت انتشارات فرانكلین را برعهده داشت. با انتشار روزنامه آیندگان به دولت نزدیك شد بطورى كه مشاور مطبوعاتى نخستوزیر گردید. بعد به حزب رستاخیز پیوست و در میانسالى با هما زاهدى ازدواج نمود این ازدواج او را به دربار نزدیك كرد. سپس در كابینه آموزگار وزیر اطلاعات شد و در آبان 57 بازداشت و به زندان افتاد. در 27 بهمن 57 كه در زندانها باز شد، از زندان فرار و به خارج كشور گریخت.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
